حکم ازدواج موقّت
527. ازدواج موقّت از نظر اسلام چه حکمی دارد؟
ج. جایز، بلکه مستحبّ است.
جواز مطلق ازدواج موقّت
528. آیا برای مردی که همسر دایم دارد، ازدواج موقّت جایز است؟
ج. جایز است.
اگر پدر اجازهی ازدواج با کفو را ندهد
529. اگر پدر تا بیست یا سی سال دختر خود را تزویج نکند و دختر هم بخواهد با کفو شرعی خود صیغه کند، آیا اذن پدر لازم است یا خیر؟
ج. با فرض آن که دختر رشیده و عاقله است و زوجی را که برای خود در نظر گرفته کفو او میباشد و با اجتماع تمام شرایط، پدر از اذن امتناع نماید، اعتبار اذن پدر ساقط میشود و در هر حال رعایت احترام پدر و استیذان از او بشود خصوصا در عقد انقطاعی، واللّه العالم.
صیغه دختر بدون اذن پدر
530. آیا دختر باکرهای را که بالغ و عاقل و رشیده است، بیاذن پدر او میتوان متعه کرد؟
ج. بنابر احتیاط، تکلیفا باید از پدر یا جدّ پدری خود اجازه بگیرد، چون تکوینا مفسده دارد.
اجازه پدر در دختر غیرباکره
531. زنی که در اثر زنا یا پریدن، بکارتش از بین رفته باشد، آیا برای ازدواج موقّت اجازه گرفتن از پدرش لازم است یا خیر؟
ج. اگر بکارتش به جماع از بین رفته، نیاز به اجازه ندارد.
عقد موقت دوشیزه بدون اطلاع دادن به خانوادهاش
532. آیا صیغه خواندن برای دختر باکره بدون اطلاع خانوادهاش صحیح است؟ صحبت کردن آنها با همدیگر چه حکمی دارد؟
ج. باید احتیاطا با اجازهی پدر دختر باشد و صحبت کردن بدون اجرا عقدی مثل صحبت کردن با نامحرمهای دیگر است.
زایل شدن بکارت با غیر جماع
533. آیا ازدواج موقت با دختری که بکارتش از راه غیر شوهر کردن از بین رفته است، نیاز به اذن پدر دارد؟
ج. اگر به غیر جماع زایل شده، باز هم نیاز به اذن پدر دارد، بنابر احتیاط ذکر شده.
اعتماد به گفته دختر در عقد موقت
534. در عقد موقت آیا به صرف گفتهی دختر که «پدر او راضی است»، نیازی به گرفتن پاسخ پدر هست یا خیر؟
ج. ظنّ به صدق او باشد، کفایت میکند.
صیغه جهت رابطه شغلی535. اگر در ازدواج موقت با دختر باکره بالغه و رشیده، ـ که فقط به منظور رابطهی متعارف شغلی و... باشد، نه مسایل زناشویی ـ، آیا اجازه ولیّ او شرط است؟
ج. در لزوم اجازه به نحوی که ذکر شد، فرقی نمیکند.
صیغه برای فرار از گناه536. دختری بالغ ـ که قبلاً توسّط زنا ازالهی بکارت شده است و خانوادهی او مطّلع نمیباشند ـ تمایل به متعه با مرد مسلمانی را دارد. لکن حاضر به مطّلع کردن خانواده نیست و مرد مُصرّ به اذن از ولی است و از طرفی احتمال دارد که در پنهانی به زنا بیفتد. آیا بدون اذن، عقد موقّت وی جایز است؟
ج. در این فرض جایز است.
تخلف از اذن پدر در ازدواج دایم
537. پدر به دختر اذن ازدواج دایم داده، آیا میتواند عقد انقطاعی کند؟
ج. تکلیفا بنابر احوط، جایز نیست و وضعا صحیح است.
ازدواج با کسی که پدرش فوت کرده است538. اگر پدر دختر باکرهای فوت کرده باشد، میتوان او را صیغه نمود؟
ج. اگر جدّ پدری ندارد، جایز است.
ازدواج موقت و رابطهی آن با نظام اجتماعی
539. آیا ازدواج موقت مرد به نفع جامعه است یا باعث متلاشی شدن جامعه میگردد؟
ج. به نفع جامعه است.
عدم ذکر مدّت و مهر در عقد موقّت با فرض دخول540. عقد موقّتی واقع شده است که به جهت جهل به مسأله یا فراموشی، مدّت و مهر را مشخّص نکردهاند و جماع واقع شده است، حکم قضیه چیست؟
ج. حکم زنا را ندارد و اگر قصد مطلق نکاح را داشتهاند، منقلب به عقد دایم و مهرالمثل میشود.
عدم زوال محرمیّت با مادر زن بعد از پایان مدّت عقد
541. خانمی دختر نابالغ خویش را برای مدّت دو روز برای مردی صیغه میخواند. آیا بعد از اتمام زمان صیغه به طور دایمی برای این خانم محرم است یا خیر؟
ج. بله محرم است، اگر با اذن ولیّ شرعی او بوده است و احوط این است که مدّتی پس از بلوغ را هم جزو زمان عقد قرار دهند هر چند بعدا زوج ابرا کند و آن زمان را ببخشد.
ازدواج موقت پسر و دختر با انگیزههای مختلف
542. اگر پسر و دختری بخواهند از طریق ازدواج موقّت با همدیگر رابطهی شرعی داشته باشند، در صورتهای زیر چه شرایطی معتبر است؟
1) اگر رابطه صرفا رابطهی متعارف شغلی یا تحصیلی باشد؟
2) اگر رابطه صرفا به خاطر استمتاع، جنسی بدون دخول باشد؟
3) اگر رابطه به خاطر آمیزش جنسی (دخول) باشد؟
ج. در تمام صور جایز است، ولکن در باکره با اجازهی پدر احتیاطا.
عقد موقّت برای محرمیّت
543. اگر شخصی دختربچّهی خود را که قابل تمتّع نیست، به مدّت کوتاهی به منظور محرم شدن مادر آن بچّه به داماد، به عقد انقطاعی وی درآورد، آیا مادر آن بچّه به آن شخص محرم میشود؟
ج. بله، محرم میشود؛ هر چند احتیاط این است که مقداری بعد از بلوغ را هم داخل کند، هر چند بعدا شوهر بقیه مدت را ابرا کند.
شرایط ازدواج موقت544. ازدواج موقت چه شرایطی دارد؟ آیا برقراری رابطه با نامحرم به این نیّت که در آینده با هم ازدواج کنیم جایز است؟
ج. باید در ازدواج موقت مهر و مدت معین شود و بنابر احتیاط با اجازهی پدر دختر صیغهی صحیح خوانده شود، و رابطه با نامحرم حرام است.
ازدواج موقت و ضرر به دختر
545. آیا ازدواج موقت که موجب از بین رفتن بکارت میشود، به ضرر دختر نیست؟
ج. امکان دارد.
نفقه زن در ازدواج موقت
546. آیا در ازدواج موقت نفقه زن بر مرد واجب است؟
ج. خیر، واجب نیست.
تفاوت عقد موقت و زنا
547. فرق صیغه عقد موقت و زنا چیست و آیا مرد خودش میتواند عقد را جاری کند؟
ج. عقد موقت مثل دایم مشروع و مشروط به شرایط است و مرد هم میتواند صیغهی صحیح را جاری کند و هم چنین زن نیز میتواند صیغه را خود جاری نماید.
حرمت مادر زن بر داماد در عقد موقت548. آیا در ازدواج موقت نیز مادر زن بر داماد حرمت دایمی پیدا میکند؟
ج. بله.
وکیل گرفتن جهت اجرای صیغه عقد
549. حکم وکیل گرفتن و خواندن صیغه در عقد موقت چیست؟
ج. به ذیل مسألهی 1883 رساله رجوع شود.
حقوق همسران در ازدواج موقت
550. زن و مردی که صیغه شدهاند، چه حقوقی نسبت به هم دارند؟
ج. مرد حق استمتاع و زن حق مهر دارد.
سهو در مهریّهی عقد موقّت
551. فردی قبل از ازدواج دایم، ازدواج موقّت کرده است و توافقی که روی مهریّه عقد دایم شده بود را سهوا مهریّه عقد موقّت قرار دادهاند، تکلیف چیست؟
ج. احتیاط در این است که شوهر مدت عقد موقت را ببخشد و زن هم او را از مهر ابرا کند و باز عقد موقّت را تجدید کنند.
بذل مدت ولیّ یا قیّم صغیر
552. در عقد موقّتِ صغیر، آیا ولیّ یا قیّم وی میتواند بذل مدّت به زوجه نماید؟
ج. ولیّ یا قیّم با اذن حاکم میتواند با گرفتن مالی از زوجه که به نفع صغیر است، بذل مدت نماید و احتیاط در موارد امکان صبر ـ مثل نزدیک بودن زمان بلوغ ـ ترک نشود.
شرط نفقه در ازدواج موقت553. در عقد ازدواج موقّت، آیا شرط نفقه نافذ است؟
ج. اگر شرط اعطای مقدار نفقه باشد، ظاهرا آن شرط الزامآور است، اگرچه تخلّف آن موجب خیار در عقد نکاح نیست.
اختلاف زوجه با زوج و عاقد در دایم یا موقّت بودن عقد
554. بین زوجین اختلاف شده و زوجه میگوید عقد، دایم بوده و زوج و عاقد میگوید موقّت بوده است. قول کدام یک مقدّم است؟
ج. ظاهرا قول زوج و عاقد مقدم است؛ زیرا آنها منکر علقهی زوجیّت پس از مدت هستند و زوجه مدّعی آن است که اگر زوجه بیّنه اقامه نکند، منکر حلف میکند. گرچه احتیاط در این است که زوج پس از انقضای مدّتی که قایل است، طلاق را اجرا کند.
اجرای عقد موقت بدون حضور شاهد
555. آیا انسان بدون وجود شاهدی میتواند صیغه عقد موقت را بخواند؟ در صورت مواجه شدن با نیروهای انتظمی چگونه باید جواب دهد؟
ج. بدون شاهد هم میتوانند عقد بخوانند و قول آنها هم به خواندن عقد، قابل قبول است.
کمترین و بیشترین زمان ازدواج موقت556. کمترین و بیشترین زمان ازدواج موقت چه قدر است؟
ج. مقدار، منوط به رضایت طرفین است و فرقی بین این که زمان آن بلند یا کوتاه باشد نیست؛ پس در طرف طول زمانی که مظنون است عدم بقا تا آن زمان تا به سفاهت نرسد، و در طرف کوتاهی، به لحظه معیّن با قابلیت استمتاع؛ اگرچه به غیر جماع باشد در آن زمان کافی است.
تمدید عقد موقت557. در عقد موقت اگر هنوز مدت تمام نشده باشد میتوان مدت را تمدید کرد، یا این که آن را به عقد دایم تبدیل کرد؟
ج. قبل از پایان مدت یا بخشیدن بقیه مدت، عقد دایم یا موقت باطل است. (جهت اطلاع بیشتر به مسألهی 1904 رساله رجوع شود.)
بطلان عقد موقّت با عدم تعیین مهر و تحقّق وطی به شبهه
558. مردی زنی را به این صورت فریب داده که به او گفته من تو را به نکاح دایم خود درمیآورم، ولی شرط نکاح دایم این است که اوّل تو را به عقد موقّت درآورم. او را بدون تعیین مهر به عقد موقّت درآورده، با رضایت زن، و پس از آن، از او ازالهی بکارت کرده و مبلغی را به او داده و او را رها کرده است. آیا این عقد صحیح است؟ حکم قضیه را بیان فرمایید.
ج. چون مهر را در عقد موقت تعیین نکرده، آن عقد باطل بوده است. اگر مرد دانسته این کار را کرده، این وطی از طرف او زنا است، ولی چون زن این را نمیدانسته از طرف او وطی به شبهه بوده و در وطی به شبهه چه از طرف زن به تنهایی یا از طرف هر دو باشد، زن استحقاق مهرالمثل را دارد و چون ازالهی بکارت شده، استحقاق مهرالمثل باکره را دارد و ارشالبکارة هم در همان مهر تداخل میکند.
حکم عدم ذکر مدّت در عقد موقّت
559. اگر در ازدواج موقت از روی فراموشی و یا به علت جهل نسبت به مسأله، ذکر مدّت انجام نشود، حکم آن چیست؟
ج. آن نکاح باطل است، ولی اگر قصد عاقد به قصد اصل نکاح منحل شود و قصد متعه از باب تعدّد مقصود باشد، عقد منقلب به دایم میشود، به خلاف وحدت مقصود؛ و در موردی که تحلیل قصد واضح نیست، احتیاط در این است که اگر راضی به دوام باشند، عقد را تجدید کنند و اگر راضی به آن نباشند، طلاق دهند.
عدّهی متعه
560. عدّهی زنی که حیض میشود ـ در ازدواج موقت ـ دو حیض است. حال اگر زن بعد از انقضای مدت بلافاصله حیض شود و پس از انقضای حیض و پاک شدن و فاصله شدن کمترین زمان پاکی که 10 روز است با خوردن قرص حیض شود ـ که مجموع مدّت عدّه مثلاً 20 روز میشود ـ آیا میتواند شوهر کند؟
ج. ظاهرا میتواند.
متعه در عدّهی رجعیّه
561. در عدّهی رجعیّه فردی عیال قبلی خود را متعه میکند. آیا متعه صحیح است؟ و آیا عمل او رجوع محسوب میشود؟
ج. متعه لغو است، ولی رجوع محسوب میشود، ظاهرا.
مجهول بودن زمان متعه
562. اگر در عقد متعه مدّت ذکر شود ولی مجهول باشد، مثل بازگشت فلان مسافر از سفر، آیا متعه باطل است یا به دایم منقلب میشود؟
ج. ظاهرا متعه باطل است.
اعتبار قول زن در یائسگی و بیوه بودن خود
563. اینجانب تصمیم به ازدواج موقّت با زن یائسهای دارم. اگر از وی سؤال کنم که یائسه هستی و در جواب بگوید آری، هم چنین اگر سؤال شود که شوهر دارد یا نه، بگوید شوهر ندارم، آیا قول او شرعا حجّت است و من میتوانم با او ازدواج کنم؟
ج. اگر بر کذب او یقین ندارید، ادّعای او در این که خلیّه است و میتواند شوهر کند قابل اعتماد است و اگر متّهمه است، بهتر است مراعات احتیاط شود.
564. دختری 24 ساله هستم. حدود 6 سال پیش در حالی که باکره بودم، به صیغهی موقّت مردی درآمدم و اکنون بعد از 6 سال احتمال 99% میدهم که نه مهریّه تعیین شده بود و نه مدّت عقد مشخص گردیده بود و اکنون هم هیچ دسترسی به آن مرد ندارم. تکلیف بنده چیست؟ آیا بنده به عقد دایم ایشان درآمدهام یا این که عقد باطل بوده و اکنون میتوانم ازدواج کنم؟
ج. اگر عقد دایم بوده و مهر قرار داده نشده، به مهرالمثل برمیگردد و اگر عقد موقّت بوده و مهر قرار داده نشده، عقد باطل است و اگر عقد موقّت بوده و زمان ذکر نشده، در صورتی که قصد خصوص عقد موقت ـ به طوری که بر عقد دایم اصلاً راضی نباشد ـ نشده، به دایم منقلب میشود.
ازدواج موقّت 99 ساله
565. آیا ازدواج موقّت 99 ساله صحیح است و آیا حکم عقد دایم را پیدا میکند؟
ج. تا هر مقداری که به سفاهت نرسد، ازدواج موقّت صحیح است.
جهل به تعیین زمان و مهر در عقد
566. اگر بدون علم به لزوم تعیین مهر و زمان در ازدواج موقت، زن و مردی ازدواج کنند و فرزندی حاصل شود، بعد به لزوم تعیین پی ببرند، آیا ازدواج آنها حرام بوده و بچه آنها حلالزاده نمیباشد؟
ج. اگر منقلب به ازدواج دایم نشده باشد، وطی به شبهه و آن فرزند، فرزند شبهه و حلال زاده است.
اجبار مرد بر بخشش مدت عقد567. در ازدواج موقت، در شرایطی که زن در عسر و حرج واقع شود، آیا اجبار مرد بر بذل مدت باقی مانده صحیح میباشد؟
ج. خیر، مگر از جانب حاکم شرع جامع شرایط باشد.
چگونگی ازدواج موقت با زنان غیر مسلمان
568. آیا نحوه ازدواج موقت با زن مسلمان و غیر مسلمان متفاوت است؟ اگر زن و مرد از دو جای متفاوت و با زبان مختلف باشند، نحوه جاری ساختن صیغه موقت چگونه است؟
ج. نحوهی ازدواج تفاوت ندارد و در اجرای صیغه، باید هر کدام بفهمد که عقد ازدواج را اجرا میکند.
عقد موقت با اهل کتاب بدون مهریه
569. ازدواج موقت با زنان اهل کتاب که بدون مهریه، راضی به این ازدواج باشند صحیح است؟
ج. باید مهر معیّن داشته باشد.
ازدواج موقّت با زوج مدّعیِ اسلام و انکشاف زرتشتی بودن وی
570. مردی است زرتشتی به زن مسلمانی مراجعه و خود را مسلمان و پیرو شریعت مقدّس اسلام معرّفی میکند. مطابق موازین شرع اسلام، نزد عاقد مسلمان و واجد شرایط با انعقاد عقد ازدواج به طریقهی اسلمی و به صورت موقت آن زن را تزویج و در سند نکاحیّه رسمی، مذهب خود را مسلمان اعلام میدارد. بعدا معلوم میگردد که او مجوسی است، حاصل این ازدواج دو فرزند است. حکم ازدواج فوق چیست؟ آیا این مرد و دو نفر فرزندان مذکور مسلمان شناخته میشوند؟ زوجه مذکوره چه وظیفهای دارد؟
ج. طریقی برای صحّت نکاح زن مسلمان با مرد غیر مسلمان حتی در عقد موقت نیست، اگرچه کتابی یا مجوس باشد. پس با تفحّص از حال فعلی و سابق، اگر اسلام مرد احراز شد که ملتزم به لوازم اسلام و ایمان است و در حال عقد این چنین بوده است، یا آنکه امارهی معتبر بر اسلام و ایمان آن وقت به دست آمد که احکام اسلام بار میشود؛ و در غیر این صورت نسبت اولاد به مادر صحیح است و آنها تابع مادر ـ که اشرف است در اسلام ـ میباشند و جدایی مادر از زوج لازم و متعیّن میگردد و عدّهی وطی به شبهه بر مادری که ندانسته بوده، ثابت است.
ازدواج موقّت با زن مجوسی
571. آیا ازدواج موقّت با زن مجوسی جایز است یا نه؟
ج. محلّ تأمّل است. پس باید احتیاطا ترک شود.
عقد موقّت اهل کتاب توسط مرد مسلمانی که همسر مسلمان دارد
572. آیا مرد مسلمانی که همسر مسلمان دارد، میتواند زن اهل کتاب را به عقد موقّت خود درآورد؟
ج. میتواند با آنان به صورت عقد موقت ازدواج کند.
عقد موقت زنان فاحشه
573. آیا فواحش را میتوان عقد موقّت کرد؟
ج. بله، میشود، هر چند خلاف استحباب است.
به عقد درآوردن زنان خیابانی
574. متعه نمودن زنان بدکاره چه حکمی دارد؟ و باید شرایط ازدواج موقت از نظر عده و... رعایت شود یا نه؟
ج. متعه کردن آنها قبل از توبهی شان، کراهت دارد و باید تمام شرایط ازدواج موقت رعایت شود.
عدم لزوم فحص از عدهی زن
575. مردی زنی را به عقد موقّت خود درمیآورد. در بین مباشرت با آن زن شکّ میکند که آیا او از زنانی است که زیاد صیغه میشود و عدّه نگه نمیدارد یا نه؟، آیا تحقیق واجب است؟
ج. واجب نیست.
ثبت ازدواج موقت
576. آیا در ازدواج موقت نیازی به ثبت آن در محضر رسمی میباشد؟
ج. شرعا لازم نیست.
صیغه زن بدون اجازه از همسر
577. اگر مردی به همسرش دسترسی نداشته باشد، آیا بدون اجازه او میتواند زنی را صیغه کند؟
ج. بله، میتواند.
ازدواج موقت مرد با داشتن همسر دایم
578. آیا مرد با داشتن همسر دایم، میتواند ازدواج موقت کند؟ رضایت و اجازه همسر دایمی او چه نقشی دارد؟
ج. میتواند و نیازی به اجازهی همسر دایمی ندارد.
ازدواج موقت برای کسی که طواف نساء را انجام نداده است
579. کسی که طواف نساء و نماز آن را به جا نیاورده، آیا میتواند ازدواج موقت کند؟
ج. خیر، نمیتواند.
فرزند حاصل از ازدواج موقت
580. فرزندی که از ازدواج موقت متولد میشود مربوط به پدر است یا مادر؟
ج. مربوط به هر دو است.
581. آیا این مطلب صحیح است که مسؤولیت طفل حاصل از نزدیکی در زمان ازدواج موقت با مرد نمیباشد؟
ج. خیر، صحیح نیست.
زنا در ایام عقد موقت
582. در ازدواجهای وقت، که گاهی شوهر برای مدتی طولانی مفقود میشود، اگر زن در این مدت مرتکب زنا شود، آیا بر شوهرش حرام ابدی میشود؟
ج. خیر، حرام نمیشود.
فریب مرد در ازدواج
583. زنانی که شناخته شده هستند که فقط برای گرفتن مهریه ازدواج میکنند و بعد از گرفتن آن از شوهر جدا میشوند، اگر کسی عالم یا جاهل به این موضوع با آنها ازدواج کند و این بلا بر سر او آید، آیا میتواند از دادن مهریه خودداری کند یا خیر؟
ج. خیر، باید مهریه را بدهد؛ ولی در موقت تا مدت تمام نشده، حق استمتاع دارد و در دایم، طلاق به دست شوهر است و اگر ادعای تدلیس در بین است، به حاکم شرع مراجعه میشود.
انکار طفل در عقد موقت
584. شخصی زن جوانی را متعه کرده و با اقرار خود مواقعه نیز انجام شده و زن مزبور پس از آن حامله شده است و طفل را به مرد متمتّع نسبت میدهد ولی مرد منکر الحاق ولد به خود میباشد. آیا قسم به نفی ولد از طرف مرد در این صورت مشروعیّت دارد؟
ج. اگر معلوم نباشد که به مجرد احتمال یا گمان نفی کرده، به نفی ولدِ شوهر، ولد منتفی میشود ظاهرا، اگرچه نفی برای او بدون علم تکلیفا جایز نیست؛ اگرچه عزل نماید یا ظنّ به انتفا داشته باشد یا زن را متهمه بداند، و علی ای حال در عقد انقطاعی لعان نیست.
نفی فرزند در ازدواج موقت
585. فرزندی که در ازدواج موقت حاصل میشود، اگر زن آن را به مرد نسبت دهد، مرد میتواند آن را از خود نفی کند؟ اگر اقرار به مباشرت داشته باشد، نفی ولد چه حکمی دارد؟
ج. خیر، اگر علم به نفی ندارد نمیتواند نفی ولد کند و با علامات مفیدهی ظن به انتفا، محکوم به لحوق است به واسطهی فراش، و در صورت نفی زوج، ولد بدون لعان از او منتفی است.
عدم اطلاع از وضعیت شوهر در عقد موقت
586. تکلیف زنانی که برای چند سال به ازدواج موقت مردی در میآیند؛ ولی بعد از مدتی دیگر، از آن مرد خبری نمیشود، چه میباشد؟
ج. باید صبر کنند تا مدت عقدشان تمام شود.
اطاعت زن از مرد در عقد موقت587. در ازدواج موقت، حدود اطاعت زن از شوهر، شامل چه مواردی میباشد؟
ج. در استمتاعات باید تمکین کند.
تبدیل عقد موقّت به دایم
588. هر گاه زنی را یک ساله متعه کرده پس از شش ماه میخواهد او را به عقد دایم درآورد، وظیفه چیست؟
ج. آن شش ماه دیگر را ببخشد، بعد او را عقد کند.
بخشش نصف مدّت
589. در عقد موقّت، شوهر نصف مدّت را میبخشد. آیا مهر هم تقسیط میشود یا همهی مهریه را باید بپردازد؟
ج. اگر قبل از دخول باشد، نصف مهر و اگر بعد از دخول باشد، تمام مهر را باید بپردازد.
